Totale zonsverduistering

Woensdagmorgen, 11 augustus 1999, 08:30, Camping Villey-le-Sec.

De camping ligt in het noord-oosten van Frankrijk circa 10 km westelijk van Nancy, ongeveer op de zuidelijke rand van de totaliteitsgordel. Na een aarzelend zonnetje in de vroege ochtend is de hemel inmiddels helemaal dichtgetrokken. Ook de weerberichten voorspellen niet veel goeds: regen met later op de ochtend mogelijk hier en daar wat opklaringen. Daar heb je echt iets aan.

We hoeven slechts 50 km over de D904 naar het noorden te rijden maar om de voorspelde drukte op de wegen voor te zijn vertrekken we tijdig. Binnen 10 minuten regent het pijpenstelen. De verwachte drukte blijft echter uit. Naarmate we dichter bij de centrale lijn komen zien we wel steeds meer auto's op kleine zijweggetjes en parkeerplaatsen staan. Tegen een uur of tien zijn we aangeland in Etain, een klein stadje circa 20 km ten oosten van Verdun en volgens de kaart ongeveer op de centrale lijn. Ruim op tijd om in een café een bak koffie te halen. Er zitten nog meerdere eclipsgangers. De plaatselijke clientele is meer geinteresseerd in het invullen van één of ander lottoformulier dan de komende gebeurtenissen. Het lijkt een wonder maar de regen is opgehouden en de hemel begint wat lichter te worden.

Een paar kilometer voor Etain zijn we door het plaatsje Warq gereden. Het landschap daar was tamelijk open met prima uitzicht. We hebben veel plekjes gezien waar je goed zou kunnen staan. Tenslotte vinden we een plaats op een heuvel temidden van een honderdtal andere eclipsfanaten uit Frankrijk, Duitsland, Nederland, Zwitserland en Belgie. De heuvel lijkt een belangrijke rol te hebben gespeeld in de eerste wereldoorlog. In de akkers eromheen zien we de restanten van verscheidene bunkers uit die tijd. Het is droog. Mijn vrouw en dochter maken wat sfeerfoto's van onze mede-eclipsgangers en ik begin mijn apparatuur op te stellen: een 60 mm refractor en een spiegelreflexcamera met een 500 mm telelens. Dat had ik dus niet moeten doen. Prompt begint het weer te regenen.

Rond 11 uur staat iedereen gereed. Vanaf onze heuvel zien we dat tot in de verre omtrek op praktisch elke geschikte plek mensen staan te kijken. Op de heuvel staan een twintigtal kijkers en camera's met telelenzen opgesteld. De franse buurman aan de linkerkant heeft een 400 mm telelens met 2x converter. Rechts van ons ligt een hele familie bijna ruggelings op de motorkap van hun auto, allen met een eclipsbrilletje op.
Het eerste kontakt om 11:09 gaat verloren in de zware bewolking maar we zien duidelijk dat er opklaringen in aantocht zijn. Een kwartiertje later klinkt er wat gejuich ! De zon is heel even vaag zichtbaar door de bewolking. Er is al een duidelijke hap uit. Snel haal ik het filter van de telelens en maak de eerste foto. Die is binnen.

De opklaringen volgen elkaar nu sneller op. Tegen 12 uur wordt het opnieuw spannend. Er schuift een tamelijk groot wolkendek voor de zon. In de verte is weliswaar een groot blauw gebied in aantocht maar of dat op tijd boven ons zal zijn is nog maar de vraag. Om 12:20 slaak ik een zucht van verlichting: de zon als een heel klein sikkeltje weer terug. Net op tijd. Op de heuvel om me heen hoor ik gejuich en geklap.

Het wordt nu merkbaar donkerder en koeler. De kleuren zijn vaal grauw geworden zoals tijdens een gewone schemering maar het effekt is toch heel anders....mysterieus. Het zonnesikkeltje krimpt nu snel ineen en dan is het alsof iemand het lichtknopje heeft omgedraaid. Ineens is het donker. De diamantring en het parelsnoereffect zijn prachtig te zien. Door de kijker zie ik een aantal purperrode protuberansen. Ongelooflijk mooi. In het stukje opklaringsgebied is verder alleen Venus nog zichtbaar.

De corona is prachtig. Met een half oog zie ik dat de straatverlichting in het nabije dorpje is aangegaan. In de opwinding van het moment loopt mijn zorgvuldig voorbereid fotografie- en waarnemingsschema wat uit de hand. Maar achteraf blijkt dat ik in elk geval een paar mooie opnames van de totaliteit heb.

Op het allerlaatste moment drijft er nog een wolk voor de zon waardoor de laatste seconden van de verduistering verloren gaan. Wanneer de wolk weggedreven is blijkt de totaliteit alweer voorbij.
Waren dat nu 2 minuten...het leken eerder 20 seconden. Er was gewoon te weinig tijd om echt alle verschijnselen goed te kunnen bekijken. De aanstormende maanschaduw over de velden heb ik gemist...de diamantring bij het ingaan van de eclips was veel te vlug voorbij...en aan het einde was er die wolk. Maar goed, we hebben het met eigen ogen kunnen zien en dat is heel wat meer dan veel anderen kunnen zeggen. Onze buren op de camping stonden hemelsbreed maar 10 km bij ons vandaan...en hebben niets gezien.

De adviezen om bij je eerste eclips vooral te kijken en niet te veel tijd aan fotografie te besteden zijn echt heel verstandig .....maar als je eigenwijs bent en het heel onzeker is of je ooit nog een keer een totale verduistering zult meemaken zijn die wel aan dovemansoren gericht. Wat wel zeker is dat ik hemel en aarde zou willen bewegen om er een volgende keer weer bij te zijn. We zijn ons in elk geval al aan het oriënteren voor een reis naar Turkije over 7 jaar.